Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2014 , Vol 60 , Num 4

İntratekal Baklofen Tedavisi Uygulamalarımız: 2004-2012 Yılları Arası Olgularımızın Değerlendirilmesi

Alev Çevikol 1 ,Öznur Ecerkale 1 ,Hande Sancioğlu 1 ,Mehmet Sorar 2 ,Aytül Çakci 1
1 Sağlık Bakanlığı Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara, Türkiye
2 Sağlık Bakanlığı Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Beyin Cerrahisi Kliniği, Ankara, Türkiye
DOI : 10.5152/tftrd.2014.66933

Amaç: Ciddi spastisitesi olan hastalarda intratekal baklofen (İTB) tedavisinin etkilerini değerlendirmek.

 

Gereç ve Yöntemler: Çalışmamızda 2004-2012 yılları arasında İTB tedavisi için pompa takılan hastalar incelemeye alınmıştır. Çalışmaya alınma kriterleri; oral medikal tedavi ve fizyoterapiye cevap vermeyen ciddi spastisite ile modifiye Ashworth skalası (MAS) ve Penn spazm frekansı (PSF) skorlarının da 3-4 arasında olması idi. İntratekal baklofen etkinliğinin değerlendirilmesi MAS, PSF, vizüel analog skala (VAS), fonksiyonel bağımsızlık ölçeği (FIM), kısa form-36 (SF-36) ile yapılmıştır. Testler, İTB öncesinde ve pompa takıldıktan sonraki 3. ayda verilmiştir.

 

Bulgular: Yirmi bir hastaya test dozu verilmiş ve 16 hastaya pompa takılmıştır. Hastaların 11’i (%68,75) erkek, 5’i (%31,25) ise kadındı. Yaş aralığı 12-53 yıl arasında değişmekte olup, ortalama 33±10,34 yıl olarak bulundu. On bir (%68,75) spinal kord yaralanması, 2 (%12,50) multipl skleroz, 2 (%12,50) serebral palsi, 1 (%6,25) hipoksik beyin sendromu olan hasta çalışmaya alındı. Bunların 11’i (%68,75) paraplejik, 4’ü (%25) tetraplejik, 1’i (%6,25) ise distonik serebral palsi idi. Hasta izlem süremiz 2-100 ay arasında olup, ortalama 52,25±33,10 aydı. Ortalama günlük baklofen dozu 220±110,58 µg olup, 70-475 µg arasında değişmekte idi. Modifiye Ashworth skalası 3,43±0,53’den 1,00±0,73’e (p=0,00); PSF 3,50±1,03’den 1,12±1,02’ye (p=0,001); VAS 44,37±36,14’den 18,75±19,95’e (p=0,003) düştü; FIM 71,18±20,88’den 76,31±28,25’e (p=0,023); SF-36 fiziksel fonksiyon 2,06±8,25’den 18,25±26,06’ya (p=0,006); fiziksel rol güçlüğü 1,56±6,25’den 40,31±29,74’e (p=0,002); sağlığın genel algılanması 29,37±17,68’den 47,62±27,35’e (p=0,005); ağrı 26,31±30,49’dan 53,37±26,45’e (p=0,005); vitalite 38,93±20,94’den 61,25±19,70’e (p=0,001); sosyal fonksiyon 19,31±14,59’dan 70,56±82,74’e (p=0,001); emosyonel rol güçlüğü 10,37±26,40’dan 56,31±38,08’e (p=0,004); mental sağlık 46,25±18,12’den 61,12±19,81’e yükseldi (p=0,004). Takip sırasında 2 hastada pompa ile ilgili komplikasyon gelişti.

 

Sonuç: Ciddi spastisitede İTB etkin ve güvenilir bir tedavi seçeneğidir.

Keywords : Spastisite, intratekal baklofen, etkinlik