Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2009 , Vol 55 , Num 1

Kanser Hastalarının Rehabilitasyon Gereksinimi

Selin Taflan Selçuk 1 ,Meltem Aras 2 ,Sibel Ünsal Delialioğlu 3 ,Nilgün Atalay 4
1 Dr. Abdurrahman Yurtaslan Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye**Başkent Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
2 Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye
3 Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
4 Ankara Dr. Abdurrahman Yurtarslan Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara

Amaç: Farklı kanser tanıları ile izlenen hastaların rehabilitasyon gereksinimlerinin ve fonksiyonel durumlarının ortaya konulması ve bu gereksinimlerin karşılanıp karşılanmadığının belirlenmesidir. 
 

Gereç ve Yöntem: Çalışmada onkoloji hastanesinde farklı kanser tanıları ile takip edilen 300 hasta değerlendirildi. Tüm hastalar (155 kadın, 145 erkek, ortalama yaş 49,8±16,8 yıl, ortalama hastalık süresi 445,97±228,2 gün) yorgunluk, dekondüsyon, günlük yaşam aktivite (GYA) sorunları, ambulasyon sorunları, transfer sorunları, ağrı, lenfödem, seksüel disfonksiyon, mesane-barsak disfonksiyonu, kognitif sorunlar gibi çeşitli rehabilitasyon gereksinimleri yönünden değerlendirildi. Fonksiyonel değerlendirmeler Karnofsky Performans Ölçeği ve Barthel İndeksi ile yapıldı. 
 

Bulgular: Hastaların %81,7’sinin (n=245) rehabilitasyon gereksinimi olduğu saptandı. Yorgunluk, dekondüsyon, GYA sorunları, ambulasyon sorunları ve ağrı ilk sıralarda yer alan rehabilitasyon yaklaşımı gerektiren sorunlardı. Karnosfky Performans Ölçeğine göre 225 (%75) hasta normal aktivitelerini devam ettirirken, 72’sinin (%24) çalışamaz durumda olduğu, 3’ünün (%1) hastanede bakıma ihtiyaç duyduğu saptandı. GYA'da hastaların 171’inin (%57) bağımsız olduğu, 56’sının (%18,7) hafif derecede bağımlı olduğu, 62’sinin (%20,7) orta derecede bağımlı olduğu, 10’unun (%3,3) ileri derecede bağımlı olduğu, 1 (%0,3) hastanın ise tam bağımlı olduğu saptandı. Yalnızca iki hastanın fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümüne konsulte edildiği belirlendi. 
 

Sonuç: Kanser hastalarında fonksiyonel yetersizlik oluşturan pekçok neden olduğu ve hastaların büyük bir bölümünün rehabilitasyon gereksinimlerinin karşılanamadığı görülmektedir. Ülkemizde kapsamlı kanser rehabilitasyonu programlarının oluşturulması bu konuda onkoloji ve rehabilitasyon kliniklerinin işbirliğinin sağlanması gerektiğini düşünmekteyiz. 

Keywords : Kanser, rehabilitasyo