Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2012 , Vol 58 , Num 2

Fizik Tedavi Programlarının Ağrı ve Hayat Kalitesi Üzerine Etkisi

Alp Çetin 1 ,Oya Özdemir 2 ,Fatema Sama Haghami 1 ,Özlem Taşoğlu 3
1 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
2 Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Hacettepe University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey
3 Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
DOI : 10.4274/tftr.18199

Amaç: Kas iskelet sistemi (KİS) hastalıkları bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve sağlık harcamalarına ciddi yük oluşturan önemli bir sağlık sorunudur. Bu çalışmanın amacı çeşitli KİS patolojilerinin tedavisinde kullanılan fizik tedavi programlarının ağrı ve hayat kalitesi üzerine etkisini araştırmaktır.

 

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya boyun, omuz, diz ve bel bölgesine yönelik fizik tedavi programı uygulanmış olan toplam 160 hasta dahil edildi. Hastaların yaşı, cinsiyeti, hastalara önerilen fizik tedavi modalitelerinin ve egzersizin türü kaydedildi. Tedavi öncesi ve sonrası hastalardan ağrı ve hayat kalitelerindeki değişimi değerlendirmek amacıyla sırasıyla vizüel analog skalayı (VAS) ve EuroQoL-5D (EQ-5D) ölçeğini yanıtlamaları istendi.

 

Bulgular: Hastaların ortalama yaşı 51,8±13,2 (21-85) yıldı. Yüzeyel ısıtıcılardan hotpack, derin ısıtıcılardan ultrason, analjezik akımlardan ise TENS en sık kullanılan modalitelerdi. Hastalara en sık güçlendirme egzersizleri, çok daha az sıklıkla eklem hareket açıklığı ve germe egzersizleri önerilmişti. Hastaların tedavi öncesi VAS skoru 6,7±2,1 (0-10) ve EQ-5D skoru 0,30±0,34 (-0,43-0,90) iken fizik tedavi sonrasında bu değerler sırasıyla 4,3±2,5 (0-10) ve 0,59±0,28 (-0,69-1,00) olarak belirlendi. Kadınlarda erkeklere oranla ağrı şiddeti tedavi öncesi (p=0,022) ve sonrası (p<0,001) daha yüksek, hayat kalitesi daha kötüydü (p<0,001). Her iki cinste de fizik tedavi uygulamaları ile istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ağrıda azalma ve hayat kalitesinde düzelme sağlandığı gözlendi (p<0,001).

 

Sonuç: KİS hastalıklarının tedavisinde sıklıkla uygulanmakta olan fizik tedavi programları hastaların bölgesel ağrılarını azalmakta ve hayat kalitelerini arttırmaktadır. 

Keywords : Fizik tedavi, ağrı, hayat kalitesi, EQ-5D