Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2002 , Vol 48 , Num 5

Stres Üriner İnkontinans Rehabilitasyonunda Biofeedback ve Pelvik Taban Kas Egzersizlerinin Kısa Dönem Etkinliği

Ayşe Karan 1 ,Nurten Eskiyurt 2 ,Önay Yalçın 3 ,Mete Işıkoğlu 3 ,Buket Aksaç 4 ,Semih Akı 5
1 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
2 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
3 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı, İstanbul
4 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbu
5 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul

Bu çalışmada gerçek stres üriner inkontinans (SÜİ) rehabilitasyonunda, pelvik taban kas (PTK) egzersizlerinin etkinliğini değerlendirmeyi ve PTK egzersizlerini öğretmede kullanılan dijital palpasyon ve biofeedback yöntemlerinin karşılaştırılmasını amaçladık. Çalışma ürodinamik olarak SÜİ tanısı alan 50 hasta ile yapıldı. Çalışma 3 gruptan oluşan randomize, kontrollü, prospektif, klinik çalışma idi. Bütün hastalar hormon replasman tedavisi alıyordu. Yirmi kişiden oluşan 1. gruba dijital palpasyon yöntemiyle PTK egzersiz eğitimi verilip bu egzersizleri ev programı şeklinde yapmaları istendi. Bu grupta yer alan hastalar, 8 hafta boyunca haftada bir kliniğe çağrılarak takip edildi. Yirmi kişiden oluşan 2. gruba, 8 hafta boyunca haftada 3 gün 20 dakika süreyle biofeedback yöntemi ile PTK egzersiz eğitimi verildi. On kişilik 3. gruba ise herhangi bir egzersiz programı verilmedi. Programa alınan tüm hastalar tedavi öncesi ve tedavi sonrası 8. haftada uygulanan ped testi, perinometre, dijital palpasyonla elde edilen PTK kas gücü, inkontinans sıklığı ve Sosyal Aktivite İndeksi (SAİ) için Vizüel Analog Skala (VAS) ile değerlendirildiler. İlk iki  grupta tüm değerlendirme parametrelerinde, tedavi  öncesine göre iyileşme görüldü (p<0.001). Her iki gruptaki iyileşme kontrol grubuna göre ileri derecede anlamlıydı (p<0.001) İki grubun sonuçları arasında perinometre değeri hariç anlamlı bir fark yoktu (p>0.05). Perinometre değerleri ikinci grupta birinci gruba göre daha iyiydi (p<0.001). Sonuç olarak pelvik taban rehabilitasyon programında yer alan dijital palpasyon ve biofeedback yöntemleriyle öğretilen PTK egzersizleri, ped testi, perinometre, dijital palpasyon kas gücü, inkontinans sıklığı ve SAİ parametrelerinde belirgin bir düzelme sağladı. Bu nedenle PTK egzersizleri gerçek SÜİ tedavisinde kısa dönemde etkilidir; ancak biofeedback grubunda perinometre değerindeki düzelme daha fazladır.

Keywords : Stres üriner inkontinans, pelvik taban kas rehabilitasyonu, biofeedback, perinometre