Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2006 , Vol 52 , Num 1

Postmenopozal ve Senil Osteoporozlu Kadınlarda Yaşam Kalitesinin ve Belirleyicilerinin Değerlendirilmesi

Füsun Güler Uysal 1 ,İlke Coşkun Benlidayı 2 ,Rengin Güzel 3 ,Sibel Başaran 3
1 Fullcare Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi, İstanbul
2 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ada
3 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Adana, Türkiye

Amaç: Osteoporoz kemik kütlesinde azalma ve kemik kalitesinde bozulma sonucu kırıklara neden olabilen ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir hastalıktır. Bu çalışma osteoporozun yaşam kalitesi üzerindeki etkilerini ve yaşam kalitesinin belirleyicilerini değerlendirmek amacıyla planlandı. 
 

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 276 postmenopozal ve senil osteoporozlu (60,6±8,9 yaş) kadın alındı. Demografik verileri, risk faktörleri, fiziksel aktivite düzeyleri ve eşlik eden hastalıkları sorgulandı. Ağrı yakınması vizüel analog skala kullanılarak değerlendirildi. Kemik yapım-yıkım belirteçleri, lateral torakal ve lomber grafileri ve DXA yöntemiyle kemik mineral yoğunluklarına bakıldı. Yaşam kalitesi Avrupa Osteoporoz Kurumu Yaşam Kalitesi Anketi (QUALEFFO) ile değerlendirildi. 
 

Bulgular: Postmenapozal ve senil osteoporozlu hastaların total QUALEFFO skorları sırasıyla 41,4±14,3 ve 49,3±15,1 idi. Her iki grupta da en fazla bozulma sosyal fonksiyon ve genel sağlık değerlendirmesi alt skalalarında idi. Hastaların yaş, vücut kitle indeksi, eğitim düzeyi, menopoz süreleri, ağrı şiddeti, majör risk faktörleri, eşlik eden hastalık durumu, fiziksel aktivite düzeyi ve radyografi ile değerlendirilen vertebra deformiteleri total QUALEFFO skoru ile ilişkiliydi. Lomber T skorları -2,5'in altında olan grupta (n=241) lomber kemik mineral yoğunluğu değerleri fiziksel fonksiyon ve total skor ile koreleydi. Hastaların vitamin D düzeyleri fiziksel fonksiyon alt skala skorları ile ilişkili bulundu. 
 

Sonuç: Hasta grubumuzun yaşam kalitesi skorları senil osteoporotik hastalarda daha belirgin olmak üzere düşüktü ve yaşam kalitesi birçok değişkenden etkilenmekteydi. Bu sonuçlar osteoporotik hastaların çok yönlü değerlendirilmesi ve yaşam kalitesinin düzeltilmesine yönelik farklı yaklaşımların gerekliliğini göstermektedir. 

Keywords : Osteoporoz, yaşam kalitesi, QUALEFFO, kemik yapım-yıkım belirteçleri, spinal deformite indeksi